Analizy rynkowe

Analizy trendów rynkowych prezentują wybrane najważniejsze cechy rynku kredytowo-pożyczkowego w Polsce. Eksperci z Departamentu Business Intelligence BIK komentują i wyjaśniają zjawiska obejmujące kredyty dla gospodarstw domowych w trzech ujęciach: akcji kredytowej (sprzedaży), poziomu zadłużenia (portfel kredytowy) oraz wymiaru klienta (geograficznym). Analizy ilustrują istotne i aktualne trendy w tych trzech ujęciach i przekrojach. 

Wizualizacja danych w formule wykresów, zamieszczonych w interaktywnej platformie Tableau umożliwia samodzielną analizę oraz wyciąganie ciekawych wniosków. W celu skorzystania z danych źródłowych oraz pozyskania indywidualnego komentarza eksperckiego, zapraszamy do kontaktu z Biurem prasowym BIK. 

W celu poprawnego wyświetlania okna Tableau, musisz zezwolić w swojej przeglądarce internetowej na pliki cookie innych firm (Third-party cookies).

W styczniu br. banki i SKOK-i udzieliły znacznie więcej wszystkich rodzajów kredytów i na wyższą wartość niż w styczniu 2023 r. Styczniowy wynik sprzedaży kredytów mieszkaniowych poprawił dotychczasowy rekord. O prawie jedną czwartą wzrosła wartość udzielonych kredytów gotówkowych. Wartość kredytów ratalnych w ujęciu r/r zwiększyła się o prawie połowę (48,3%). 

Styczniowa akcja kredytowa pokazuje wzrosty na rynku kredytów dla gospodarstw domowych we wszystkich produktach kredytowych zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym. Na pozycji lidera w miesięcznej dynamice liczby i wartości udzielonych kredytów plasują się kredyty mieszkaniowe odpowiednio (L +305% i W +403%). Wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych w styczniu 2024 r. przekroczyła 10 mld zł i tym samym była największa w historii. Rekordowy styczniowy wynik to efekt sukcesywnego procedowania wniosków w ramach ubiegłorocznego programu Bezpieczny Kredyt 2%. Na drugiej pozycji  pod względem dynamiki sprzedaży utrzymują się kredyty ratalne, których w styczniu br. udzielono o 115% więcej niż przed rokiem. W ujęciu wartościowym kredyty ratalne miały również dodatnią, ale niższą dynamikę r/r (+48,3%). Jednak w ujęciu miesiąc do miesiąca, kredyty ratalne zanotowały spadek pod względem liczby (-13,5%) oraz wartości (-14,5%). W styczniu 2024 r. banki udzieliły o 14,7% więcej kredytów gotówkowych na kwotę o 23,5% wyższą niż w styczniu zeszłego roku. Było to mniej niż w okresie maj-listopad 2023 r., ale w porównaniu ze styczniem trzech poprzednich lat, tegoroczna wartość nowo udzielonych kredytów gotówkowych jest wyraźnie wyższa.

dr hab. Waldemar Rogowski
Główny Analityk

731 mld zł w portfelu

Łączne zadłużenie gospodarstw domowych na koniec stycznia 2024 r. z tytułu wszystkich produktów kredytowych (kredytów, limitów, pożyczek pozabankowych) wyniosło 731 mld zł. W strukturze wartościowej portfela wyraźnie dominują kredyty mieszkaniowe, stanowiące prawie 70% wartości całego portfela, z zadłużeniem wynoszącym 510,4 mld zł. Jest to zjawisko naturalne, zważywszy na długoterminowy charakter tych zobowiązań. Wartość rocznych spłat zazwyczaj jest kompensowana nową akcją kredytową. Ponadto część portfela stanowią kredyty wyrażone w walutach obcych, co przy deprecjacji złotówki zwiększa wartość zadłużenia. Kredyty gotówkowe stanowią 22,1% wartości portfela. Udział obu produktów w łącznym zadłużeniu polskich gospodarstw domowych wynosi aż 92%. Mamy więc bardzo dużą koncentrację. Można powiedzieć, że polskie gospodarstwa domowe finansują potrzeby mieszkaniowe korzystając z długoterminowego kredytu mieszkaniowego, a potrzeby konsumpcyjne związane z finansowaniem bieżących potrzeb – kredytem gotówkowym. W relacji do PKB zadłużenie hipoteczne to około 20%, co daje nam miejsce poza pierwszą 20 krajów UE, natomiast z tytułu kredytów konsumpcyjnych (gotówkowych i ratalnych) jest na poziomie ok. 8% PKB, co daje nam miejsce w pierwszej piątce krajów UE. Jakość portfela kredytowo-pożyczkowego stopniowo pogarsza się: udział wartości zobowiązań opóźnionych w spłacie ponad 90 dni wynosi 6,1% w porównaniu do 5% zanotowanych na koniec 2021 r.

Sławomir Grzybek
Dyrektor Departamentu Business Intelligence

Co drugi Polak spłaca pożyczkę lub kredyt

Poziom ukredytowienia Polaków, rozumiany jako liczba osób posiadających zobowiązanie z tytułu zaciągniętego kredytu czy pożyczki w relacji do wszystkich dorosłych Polaków, wynosi obecnie 46,9%. Oznacza to, że prawie co drugi Polak jest obecnie kredyto- czy pożyczkobiorcą. Ciekawym zjawiskiem jest zróżnicowanie regionalne ukredytowienia. Wyraźnie wyższy poziom mają województwa z północno-zachodniej części kraju, a dużo niższy w rejonie południowo-wschodnim. Najwyższy poziom ukredytowienia mają mieszkańcy województwa wielkopolskiego (51,7%) i pomorskiego (51,6%), natomiast najniższy mieszkańcy województwa świętokrzyskiego (36,9%), podlaskiego i podkarpackiego (po 38,4%). W większym stopniu wynika to z czynników kulturowych niż ekonomicznych. Północno-zachodnią Polskę charakteryzuje wyższa skłonność do konsumpcji niż południowo-wschodnią część kraju. 

Odmienną tendencję obserwujemy, jeżeli chodzi o moralność płatniczą. Najlepiej kredyty spłacają mieszkańcy południowo-wschodniej Polski, najgorzej zaś północno-zachodniej części kraju. Ze wszystkich województw najrzetelniejsi są mieszkańcy podkarpackiego – tylko 5,3% kredytobiorców ma opóźnienia powyżej 90 dni, zaś najmniej rzetelni są mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego (9,1%) oraz kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego (po 8,7%). 

Sławomir Nosal
Kierownik Zespołu Analiz Portfelowych

Opracowano przez Departament Business Intelligence w Biurze Informacji Kredytowej S.A.

Informacje statystyczne przedstawione w materiale wynikają z aktualnego stanu bazy danych BIK, która opiera się na danych przekazywanych BIK przez instytucje finansowe. Dane gromadzone w bazie BIK mogą być przedmiotem aktualizacji przez instytucje finansowe, które są ich właścicielami. BIK zastrzega, że taka aktualizacja może obejmować również dane historyczne, objęte już publikowanymi informacjami, co może spowodować zmianę wartości danych historycznych. BIK dokłada wszelkiej staranności, by dane BIK używane do przygotowania opracowania, były kompletne i aktualne, jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za decyzje biznesowe podejmowane na podstawie niniejszych informacji.

Informacje prasowe