W dzisiejszych czasach dane osobowe są niezwykle cenną walutą. Dlatego hakerzy i oszuści wykradają je w celu wykorzystania w przestępczy sposób – np. do wyłudzania kredytów. Ochrona danych wymaga przestrzegania wielu zasad. Nawet największa ostrożność nie jest jednak w stanie całkowicie uchronić Cię przed ich wyciekiem. Możesz jednak minimalizować konsekwencje wykorzystania Twoich danych przez oszustów – z poniższego poradnika dowiesz się, jak to zrobić.
Czego nas uczy wyciek danych ALAB?
Informacje o wyciekach danych pojawiają się w mediach co pewien czas. Ostatnim wydarzeniem tego typu jest wyciek danych ALAB Laboratoria – jednej z największych ogólnopolskich sieci laboratoriów medycznych. W listopadzie 2023 roku w wyniku ataku hakerów do sieci trafiły wyniki badań medycznych z ostatnich kilku lat, a także przypisane do nich dane osobowe pacjentów – w tym ich imiona, nazwiska, numery PESEL i adresy zamieszkania.
Atak dotknął aż kilkudziesięciu tysięcy Polek i Polaków. Ich upublicznione dane osobowe mogą bowiem posłużyć m.in. do przejmowania kont, wyłudzania kredytów, phishingu, czyli wyłudzania innych poufnych informacji (np. haseł, loginów, numerów kart kredytowych i kont) czy nawet kradzieży tożsamości.
Wyciek danych ALAB przypomina przede wszystkim, jak ważna jest należyta ochrona danych osobowych. Trzeba jednak pamiętać, że incydentom z udziałem hakerów nie da się zapobiec. Można się jednak na nie przygotować, we własnym zakresie dbając o minimalizowanie skutków wycieku danych do sieci.
Wyciek danych – jak sprawdzić, czy Twoje dane zostały upublicznione?
Nie masz pewności, czy ostatni wyciek danych Cię dotyczy? W tym celu można skorzystać z usługi rządowej dostępnej pod adresem bezpiecznedane.gov.pl. Wystarczy wejść na wskazaną stronę internetową, wybrać opcję „Sprawdź dane”, a następnie zalogować się za pomocą jednej z dostępnych opcji (m.in. profil zaufany, aplikacja mObywatel, e-Dowód). Baza jest na bieżąco uzupełniana o te dane, które zostały upublicznione. Nie zawiera jednak informacji o wszystkich wykradzionych danych. Dlatego nawet jeśli Twoje dane nie zostały jeszcze upublicznione przez hakerów, nie oznacza to, że nie masz się czego obawiać.
Alerty BIK poinformują o próbie wykorzystania Twoich danych.
Jeśli nie chcesz, żeby Twoje dane posłużyły do wyłudzenia kredytu lub pożyczki, aktywuj Alerty BIK. Mając aktywne Alerty, dostaniesz SMS za każdym razem, gdy ktoś złoży wniosek o kredyt lub pożyczkę na Twoje dane albo będzie próbować podpisać umowę z usługodawcą z wykorzystaniem Twoich danych. Dzięki temu dowiesz się od razu o próbie wyłudzenia – i masz szansę od razu zareagować. Jeśli Alert BIK będzie dotyczyć kredytu/pożyczki, o które nie starasz się osobiście, należy jak najszybciej zadzwonić do BIK.
Dodatkowo warto pobrać Raport BIK, żeby sprawdzić, czy już wcześniej nie doszło do wyłudzenia na Twoje dane. Alerty BIK nie działają wstecz – Twoja ochrona przed wyłudzeniami działa od momentu aktywacji usługi.
Niezależnie od tego, czy masz Alerty BIK czy nie, zawsze zachowaj ostrożność, żeby nie dać się oszukać osobom, które chcą wyłudzić od Ciebie jakieś informacje.
Zwracaj uwagę na otrzymywane wiadomości SMS oraz e-mail (także te w folderze spam). Nie klikaj w żadne podejrzane linki ani nie otwieraj załączników z nieznanych źródeł.
Podczas rozmów telefonicznych nie ujawniaj żadnych informacji, które są potrzebne do logowania do Twojego konta bankowego. Zwracaj też uwagę na aktywność na swoim rachunku bankowym i – w razie nieautoryzowanych transakcji, szybko reaguj.
